Studenten zieliger dan tokkies; Tegenstelling: tokkie versus student

Frank Furedi, hoogleraar sociologie aan de universiteit van Kent, vraagt zich in zijn boek Waar zijn de intellectuelen?¹ af waar, u raadt het al, de intellectuelen zijn gebleven. Hij komt er te weinig tegen. Intellectuelen hebben doorgaans, zo is de algemene veronderstelling, gestudeerd. Universiteiten zouden dus kweekvijvers behoren te zijn voor aankomend intellectueel talent. Vooral wat betreft de studenten van de zogenaamde gamma-vakken, waartoe ook sociologie behoort, Furedi's vakgebied. Mijn stelling is dat je intellectuelen vandaag de dag juist níet moet zoeken onder hooggeschoolden. Je vindt ze eerder tussen de stratenmakers, de taxichauffeurs en de werklozen. Studenten willen doorgaans maar al te graag carrière maken. Carrière maak je vandaag de dag vooral door er geen afwijkende meningen op na te houden. Zelfs het ter discussie stellen van 'algemene waarheden' is doorgaans al een brug te ver. Alles kan namelijk ooit tegen je gebruikt worden. Na de ontzuiling is er een elite ontstaan die er onderling in grote lijnen dezelfde denkbeelden op na houdt; althans men houdt er, waar dat hen goed uitkomt risicomijdend gedrag op na. Een boerentrien daarentegen, kan in haar onafhankelijkheid soms een intellectuele uitspraak doen. De kans daarop is tegenwoordig groter dan de kans dat een (ex-)student iets zinnigs naar buiten durft te brengen als het een taboe-onderwerp betreft. Universiteiten, nauw verbonden met de overheid en het bedrijfsleven, zijn verworden tot simpele banenfabrieken. Een illustratief voorbeeld hiervan is een recente uitspraak van de huidige minister van Onderwijs, Ronald Plasterk. Hij vindt dat personen die "ongeschikt zijn voor de toekomstige beroepsuitoefening [...] definitief van de instelling respectievelijk de opleiding verwijderd [kunnen] worden"². Kortom, heb je in de (nabije) toekomst weinig kans op een baan in de beroepssector van je studiekeuze, dan word je ongeschikt geacht om die studie te volgen. Alsof je de wetenschap, of meer algemeen de mensheid, niet tot dienst zou kunnen zijn op een andere manier dan middels een betaalde baan in je vakgebied. De gemiddelde student die gelooft het wel; protesteert hier amper tegen. Als ik straks maar mijn diploma heb, dan vind ik publiekelijk wel wat ik zou moeten vinden of ik houd me wel afzijdig. Studenten zijn net geestelijke dwangbuisrobots. Dit in tegenstelling tot tokkies.

Het PNVD-bestuur deed in 2006 mee aan een uitzending van Pauw en Witteman. We waren als bestuur na afloop deels teleurgesteld over het verloop van de uitzending omdat het vooraf aan ons door de redactie beloofde debat over allerlei standpunten, naast dat over seks vanaf 12 jaar, een leugen was gebleken. En zelfs over dat tegenwoordig beruchte standpunt was een normaal debat amper mogelijk tussen ons en de hierboven genoemde interviewers. Ons standpunt werd zoals gewoonlijk zeer negatief en hetzerig benaderd. Na afloop werden we alle drie apart met een taxi naar huis gebracht. De taxichauffeur die mij thuisbracht had geen moeite met een 12-jaar-grens wat betreft seksuele contacten en hij voegde eraan toe zelf ook wel op 12-jarige meisjes te vallen. Na afloop van een eerdere tv-uitzending (Barend en Van Dorp) overkwam mij precies hetzelfde met een taxichauffeur. Twaalf jaar oké en 'die kunnen heel verleidelijk zijn'. Mijn medebestuurslid Norbert de Jonge overkwam hetzelfde met zíjn taxichauffeur. Bestuurslid Ad van den Berg had het niet over de uitzending gehad op de terugreis. Zulke, zogenaamd amper vertegenwoordigde, meningen kom je onder het tokkievolk - ik doel dus op het niet gestudeerd hebbende deel der natie - toch vrij veelvuldig tegen. Bij de elite is zo'n mening not done en deze uiten kan je je positie kosten. De elite is bang, zelfs voor elkaar. Ook onder de elite, waartoe ik de student ook reken, bestaat deze mening. Waarschijnlijk zelfs procentueel nog hoger dan bij het tokkievolk. Ik ga liever met eerlijke, vrijere mensen om. Kortom, liever een tokkie dan een student.

Aangezien het mij aan het woord laten al controversieel schijnt te zijn voeg ik bij deze alvast een disclaimer toe: de mening verwoord in het bovenstaande artikel is die van de auteur. De studenten die in de redactie zitten van deze Almanak hoeven deze dus geenszins te delen.



noten
1 Waar zijn de intellectuelen?; Frank Furedi (2006); Oorspronkelijke titel: Where Have All the Intellectuals Gone? (2004)
2 [...] ongeschikt zijn voor de toekomstige beroepsuitoefening kunnen definitief van de instelling respectievelijk de opleiding verwijderd worden (judicium abeundi). [...] door zijn gedragingen tijdens de opleiding of de stage blijk heeft gegeven van ongeschiktheid voor de uitoefening van het beroep dan wel de beroepen waartoe de door hem gevolgde opleiding hem opleidt. Voorbeelden hiervan zijn de volgende: een student geneeskunde die een - al dan niet onder verdoving verkerende - patiënt onzedelijk betast c.q. aanrandt. Een ander voorbeeld betreft een pedofiel die in het kader van de opleiding Pedagogiek direct in contact staat met kinderen en daarmee een vertrouwensband moet opbouwen. Het gaat dus om uitzonderlijke situaties die maken dat het belang van de instelling en maatschappij om de student niet langer toe te laten tot de opleiding zwaarder moeten wegen dan het belang van de student (toelatingsrecht). Uitgangspunt hierbij is dat de academische vrijheid niet wordt aangetast; de mogelijkheid tot verwijdering vanwege de instelling onwelgevallige uitspraken wordt hiermee niet mogelijk gemaakt. - Bron: Ronald Plasterk; Tweede Kamer, vergaderjaar 2007-2008, 31 288 (2007)